Cam Nedir

Genellikle saydam ya da yarı saydam, sert ve kırılgan inorganik madde. Soda camı ve özel camlar olmak üzere genelde iki türü vardır. Yaygın olarak kullanılan cam türü Soda camıdır. Kum (silisyum dioksit), soda (sodyum karbonat) ve kireç taşından (kalsiyum karbonat) elde edilir. Camın ana maddesi kum, yani silistir. Soda, silisin daha düşük sıcaklıklarda erimesini sağladığından, üretimde kolaylık sağlar ve bu amaçla kullanılır. Yalnızca silis ve sodyum içerikli camlar suda kolayca çözünebildiğinden, bileşime katılan kireç bu durumu önler ve camı yeniden çözünmez duruma getirir.

Pencere camı, şişe camı gibi farklı amaçlarla üretilen cam bileşimlerinde yer alan maddelerin oranı farklılıklar gösterir. Optik özellikleri olan camlar ya da ısıya dayanıklı camlar gibi özel camlarsa, fiziksel ve kimyasal özellikleri çok farklı olan ve genellikle pahalı olan camlardır.
Camın tarihi çok eskilere dayanır. İlk çağlardan bu yana kullanılan cam, ilk olarak volkanik camlardan, kaya kristallerinden elde edilmiş olduğu bilinse de, ilk olarak hangi tarihte cam üretiminin yapıldığı belli değildir. Camın ilk kez nerede ve ne zaman üretildiği de tam olarak bilinmemesine karşın, Mısır’da bulunan ve M.Ö. 2500′lü yıllara ait olduğu düşünülen cam boncukların en eski cam ürünler olduğu sanılıyor.
Doğu Akdeniz bölgesindeki ilk cam bulgularınaysa, Türkiye’nin güneybatısında yer alan Kaş yarımadası açıklarında, M.Ö. 2000 yıllarında batmış olduğu sanılan bir ticaret gemisinin batığında rastlanmıştır. Arkeolojik kanıtlar, aynı tarihlerde Mezopotamya’da da cam üretildiğini ve üretim teknikleri buradan Akdeniz’in diğer bölgelerine yayıldığını gösterir. İlk önceleri cam bloklar kullanılmış ve oyularak şekil verilmiştir.
Mısır’ın İskenderiye kenti 7. yüzyıldan itibaren cam yapım merkezi olmuş ve cam üfleme teknikleri bu dönemde bulunmuştur. Bu teknik, İtalyan atölyelerinde ilk olarak Cumae, Literium ve Pozzuoli’de ve daha sonra da Roma’da daha değişik biçimlerde kullanılmıştır.
Bizans döneminde cam, ağırlıklı olarak yapılarda kullanılmıştır; bu döneme ait örnekler günümüzde bulunmaktadır.
Türkiye’de cam yapma sanatı Selçuklu’larla başlamış ve İstanbul’un alınmasıyla gelişmiştir. İstanbul ve çevresinde birçok cam atölyesi kurulmuştur. 14. yüzyılın başlarında Çubuklu yakınlarında kurulan Kristal Cam imalâthanesinde Çeşm-i Bülbül adı verilen bir cam çeşidi yapılmaya başlanmıştır. Türkiye’de çağdaş anlamda ilk cam fabrikası 1934 yılında Paşabahçe’de kurulmuştur. Bu fabrika, yaptığı atılımlarla kendini sürekli yenilemektedir.
Günümüzde cam, aydınlatmada, elektrik iletiminde, optik araçlarda, ev eşyalarında, lâboratuvarlarda ve çağdaş mimarîde çok yaygın olarak yer almaktadır.